De betekenis van de uitdrukking
De Nederlandse uitdrukking ‘je moet geen slapende honden wakker maken’ betekent dat je beter geen problemen kunt veroorzaken door oude of vergeten kwesties opnieuw aan te kaarten. Als iets rust of vergeten is, is het verstandiger om het zo te laten, omdat je anders mogelijke problemen of conflicten oproept die nu niet spelen. Het gezegde wordt dus vaak gebruikt als waarschuwing om niet te graven in zaken die potentieel onrust of spanning kunnen veroorzaken.
De oorsprong van de uitdrukking
De exacte oorsprong van deze uitdrukking is niet helemaal duidelijk, maar het beeld is vrij logisch. Een slapende hond is rustig en ongevaarlijk. Zodra je hem wakker maakt, kun je het risico lopen dat hij agressief wordt of gaat blaffen. Dat symboliseert in de spreektaal dus ‘problemen oproepen die er eerst niet waren’. Het gezegde wordt al sinds de 18e eeuw op deze manier gebruikt in Nederland en is vergelijkbaar met gezegden in andere talen, zoals het Engelse ‘let sleeping dogs lie’.
Wanneer gebruik je deze uitdrukking?
Deze uitdrukking wordt vaak gebruikt in situaties waarin iets uit het verleden opnieuw ter sprake dreigt te komen. Bijvoorbeeld bij familieproblemen, oude conflicten op het werk of zelfs bij juridische zaken. Als iemand bijvoorbeeld zegt: “Zal ik hem toch maar confronteren met die opmerking van vorige maand?”, kan een ander antwoorden met: “Ik zou het niet doen, je moet geen slapende honden wakker maken.” Het is dus een veelvoorkomend advies om onrust te vermijden.
Voorbeelden uit het dagelijks leven
Stel, op je werk is er een keer een discussie geweest die slecht is afgelopen, maar iedereen doet inmiddels weer normaal. Dan is het misschien niet verstandig om er zomaar weer over te beginnen, tenzij het echt nodig is. Of je vindt in je relatie een oud berichtje waar je vragen over hebt, maar het is van jaren geleden en er zijn sindsdien geen problemen geweest. Door die oude boodschap te benoemen, kun je spanningen oproepen die er nu niet zijn. In zulke situaties wordt al snel gezegd: “Laat maar zitten, je moet geen slapende honden wakker maken.”
Waarom is deze uitdrukking nog steeds actueel?
Ook vandaag de dag gebruiken veel mensen deze uitdrukking, vooral omdat hij toepasbaar is in zowel formele als informele situaties. Of het nu gaat om vriendschappen, zakelijke relaties of familieaangelegenheden, het principe blijft hetzelfde: het is soms beter om bepaalde zaken met rust te laten. Dat maakt deze uitdrukking ook erg populair onder mensen die op zoek zijn naar gezegdebetekenissen op het internet. Door de eenvoudige metafoor is hij goed te onthouden en direct toepasbaar in alledaagse gesprekken.
