Veilig drinkwater: de basis voor een gezonde reis
Water is de levensader van elke reis, zeker wanneer je buiten de gebaande paden treedt. Veel reizigers maken de fout om te denken dat helder, stromend water automatisch veilig is. Helaas is dit zelden het geval. Zelfs in afgelegen, schone gebieden kunnen bacteriën, virussen of protozoa (zoals Giardia) zich schuilhouden, wat kan leiden tot ernstige maag- en darmklachten die je reis snel kunnen bederven. Het is daarom cruciaal om te weten hoe je, afhankelijk van je bestemming en type reis, altijd toegang hebt tot schoon drinkwater.
Drie essentiële methoden om je water te zuiveren
Er bestaan verschillende manieren om water drinkbaar te maken, elk met hun eigen voor- en nadelen wat betreft gewicht, snelheid en effectiviteit. Je keuze hangt af van je reisduur en de risico’s in het gebied waar je reist.
Water koken als de klassieke methode
De oudste en meest betrouwbare methode is water koken. Door water tot het kookpunt te brengen en het vervolgens minstens één minuut flink te laten doorkoken, dood je vrijwel alle ziekteverwekkers, inclusief bacteriën, virussen en parasieten. Als je op grote hoogte reist (boven de 2.000 meter), moet je het water zelfs drie minuten laten koken, omdat het kookpunt daar lager ligt. Het nadeel van koken is dat het tijd en brandstof kost, en je moet wachten tot het water afgekoeld is voordat je het kunt drinken.
Chemische zuivering met tabletten
Waterzuiveringstabletten, vaak op basis van jodium of chloor, zijn lichtgewicht en compact. Ze zijn ideaal voor noodsituaties of kortere trips waarbij elke gram telt. Je gooit een tablet in een fles water, wacht de aanbevolen tijd (meestal 30 minuten tot 4 uur, afhankelijk van het type en de temperatuur), en het water is veilig. Het grote nadeel is de nasmaak die chemische zuivering vaak geeft, wat sommigen als onaangenaam ervaren. Ook zijn ze minder effectief in het uitschakelen van sommige cysten en verwijderen ze geen troebelheid uit het water.
De opkomst van moderne waterfilters
Tegenwoordig kiezen veel backpackers voor mechanische filters, zoals draagbare pompfilters of gravity filters. Deze systemen duwen of trekken water door ultrafijne membranen, die fysiek bacteriën en protozoa (zoals cryptosporidium) tegenhouden. Filters zijn snel en verbeteren de smaak doordat ze sediment verwijderen. Een nadeel is dat de meeste mechanische filters virussen niet tegenhouden, omdat deze te klein zijn. Als je in gebieden reist met een hoog risico op wateroverdraagbare virussen (zoals sommige delen van Azië of Zuid-Amerika), kun je een UV-pen of een filter met chemische toevoeging overwegen. Een UV-pen desactiveert het DNA van ziekteverwekkers door middel van ultraviolet licht, wat een snelle en smaakloze oplossing is, mits je water helder is.
Het belang van de bron
Welke methode je ook kiest, probeer altijd het helderst mogelijke water te gebruiken. Als je water uit een rivier haalt, pak het dan uit het midden van de stroom, niet direct bij de oever, waar meer sediment en vervuiling kan zitten. Voor backpackers is het slim om een opvouwbare waterzak mee te nemen om water uit de bron naar de kampplaats te vervoeren, zodat je daar in alle rust kunt zuiveren. Hoewel de meeste kraanwaters in West-Europa en Noord-Amerika veilig zijn, is het in veel andere landen verstandig om altijd gezuiverd of flessenwater te gebruiken, zelfs voor het tandenpoetsen, om zo ongewenste vakantiekwaaltjes te voorkomen. Door deze voorzorgsmaatregelen te nemen, kun je je volledig richten op het genieten van je reis zonder je zorgen te maken over je gezondheid.